Ξεκινώντας την αναζήτηση για το ταξίδι μου στη Μαυριτανία κάποιους μήνες πριν, το μάτι μου έπεσε πάνω στο όνομα “No Man’s Land”. Δεν μπορούσα να καταλάβω τι ακριβώς ήταν αυτό το μέρος, αφού δεν υπήρχε καν στον χάρτη, ούτε σε κάποια επίσημη ιστοσελίδα στο ίντερνετ. Ψάχνοντας από δω και από εκεί ανακάλυψα ότι για να περάσω από το Μαρόκο στη Μαυριτανία θα έπρεπε να διασχίσω ένα κομμάτι ερήμου 5 περίπου χιλιομέτρων, το οποίο δεν ανήκει σε κανένα κράτος, δεν έχει μόνιμους κατοίκους και είναι ένα τεράστιο ναρκοπέδιο. Εντάξει, με το λεωφορείο θεωρητικά θα ήταν εύκολο.
Η διαδρομή μου θα ξεκινούσε από τη Ντάχλα, μια μικρή παραλιακή πόλη της Δυτικής Σαχάρας, και με τοπικό λεωφορείο της Μαροκινής εταιρείας «Supratours» θα έφτανα μέχρι και τα σύνορα στο χωριό Guerguerat. Εκεί θα άλλαζα λεωφορείο και θα έμπαινα στη Μαυριτανία με δικό τους τοπικό βαν της εταιρείας «El Moussavir». Δεν είχα βρει πληροφορίες για το πως θα διέσχιζα τη «No Man’s Land» για τα Μαυριτανικά σύνορα, οπότε το άφησα για να το ανακαλύψω επί τόπου. Εκείνο όμως που είχα διαβάσει σε διάφορα forums ήταν ότι σε αυτό το κομμάτι γης που δεν υπάρχουν ούτε νόμοι, ούτε χωριά, ούτε τίποτα απολύτως, έχουν ξεμείνει μετανάστες από χώρες της Αφρικής που δεν μπορούν να μπουν στο Μαρόκο, αλλά ούτε και να επιστρέψουν στις χώρες τους. Επίσης, δεν υπάρχουν δρόμοι, μόνο έρημος και θαμμένες νάρκες. Όταν ταξιδεύεις με δικό σου όχημα, θα πρέπει να ακολουθήσεις τους ντόπιους που γνωρίζουν πολύ καλά τη διαδρομή, ώστε να μην κολλήσεις σε σημείο με μαλακή άμμο ή πατήσεις κάποια νάρκη. Υπό αυτές τις συνθήκες καλό θα είναι λοιπόν, να μην ξεμείνεις εκεί το βράδυ. Κάτι που παραλίγο να συμβεί στη δική μου περίπτωση.
Aναχωρήσαμε από Ντάχλα με το λεωφορείο κατά τις 08.00 π.μ., και αφού διασχίσαμε όλο το νότιο κομμάτι της Δυτικής Σαχάρας παραλιακά, φτάσαμε στο μικρό, θλιβερό χωριό Guerguerat. Ένα χωριό με λίγα σπίτια, ένα άθλιο ξενοδοχείο πάνω στον κεντρικό δρόμο, ένα βενζινάδικο, κάποια μικρά καταστήματα και πολλούς πλανόδιους πωλητές. Καλώς ήρθατε λοιπόν στο τελευταίο σημείο του Μαρόκου! Κατεβήκαμε από το λεωφορείο, περάσαμε τους σχετικούς ελέγχους στα σύνορα και βγήκαμε από τη χώρα….και τώρα, τι;
“Τώρα βρίσκεστε στη No Man’s Land, θα πρέπει να πάτε εκεί απέναντι, τα βλέπετε τα σύνορα της Μαυριτανίας; Ελάτε να σας πάω”, μας είπε κάποιος….
Οι περισσότεροι επιβάτες του Μαροκινού λεωφορείου μπήκαν μέσα σε ιδιωτικά αυτοκίνητα και έφυγαν. Εγώ και ένα ζευγάρι ηλικιωμένων Γάλλων που έτυχε να συνταξιδεύουμε, δεν είχαμε ιδέα τι θα κάνουμε. Του είπα ότι είχαμε εισιτήρια για το λεωφορείο της Μαυριτανίας και μας έδειξε το σημείο που θα έπρεπε να περιμένουμε για να έρθει να μας παραλάβει. Η ώρα είχε πάει ήδη 3 παρά το μεσημέρι, είχε απίστευτη ζέστη και η σκόνη της ερήμου έκανε το τοπίο θαμπό και τον ουρανό γκρίζο. Το σημείο που έπρεπε να περιμένουμε για το λεωφορείο ήταν ασφαλτοστρωμένο. Τριγύρω υπήρχαν μόνο αυτοκίνητα, τα περισσότερα εκτελούσαν χρέη ταξί για να μεταφέρουν τους επιβάτες στην απέναντι πλευρά. Οι τουρίστες ήμασταν μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού. Όλοι οι υπόλοιποι ήταν ντόπιοι Μαροκινοί και Μαυριτανοί, ή μετανάστες από Αλγερία, Σενεγάλη, Τυνησία και Μάλι. Όσοι δεν ήταν οδηγοί ταξί, πουλούσαν αναψυκτικά, νερά, φαγητά, ρούχα, κάρτες κινητού και συνάλλαγμα. Σπίτια δεν υπήρχαν πουθενά, δεν έχω ιδέα που μπορεί να έμεναν όλοι αυτοί μετά τη δύση του ηλίου.
Το βανάκι έφτασε μετά από ένα μισάωρο. Δώσαμε τα εισιτήριά μας, φορτώσαμε τις βαλίτσες μας και αναχωρήσαμε για τη Μαυριτανία. Μοναδικοί ξένοι, εγώ και οι 2 Γάλλοι…. «Αντίο Μαρόκο, θα σε ξαναδώ σε 2 εβδομάδες!».
Οι μετανάστες που έχουν ξεμείνει μεταξύ του Μαρόκου και της Μαυριτανίας προσπαθούν να βγάλουν τα προς το ζην πουλώντας τρόφιμα, κάρτες κινητών και υπηρεσίες μετακίνησης μέχρι τα κοντινά σύνορα
Περιμένοντας το λεωφορείο για τη Μαυριτανία
Το τοπικό λεωφορείο της Μαυριτανίας
Άσφαλτος υπήρχε μόνο για λίγα μέτρα. Από εκεί και πέρα το χάος! Σα να ζούσα ξαφνικά σκηνές από την ταινία επιστημονικής φαντασίας “Mad Max”! Όσοι την έχετε δει, θα καταλάβετε ακριβώς τι εννοώ βλέποντας τις φωτογραφίες. Η έρημος Σαχάρα σ’εκείνο το κομμάτι ήταν ένα απέραντο νεκροταφείο αυτοκινήτων και ένα ατελείωτο ναρκοπέδιο!!
Το τοπίο άγριο και άνυδρο θύμιζε εμπόλεμη ζώνη: σκουπίδια παντού, ανατιναγμένα και αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα, λάστιχα αυτοκινήτων πεταμένα από δω και από εκεί, μισογκρεμισμένα πέτρινα σπίτια.
Το βανάκι έτρεχε σαν τρελό και ο οδηγός δεν είχε αφήσει πέτρα για πέτρα σε όλη τη διαδρομή! «Η άμμος της ερήμου είναι μαλακή, μας είπαν, και εάν βουλιάξει το όχημα βγαίνει δύσκολα, οπότε όλοι προσπαθούν να οδηγήσουν πάνω σε πέτρες και όχι κατευθείαν πάνω στην άμμο».
Η συγκεκριμένη περιοχή υπήρξε για χρόνια πεδίο μάχης μεταξύ των Μαροκινών και της φυλής της ερήμου Sahrawi. Από τότε έχουν ξεμείνει θαμμένες νάρκες και κατά καιρούς όλο και κάποιος τουρίστας χάνει τη ζωή του προσπαθώντας να κάνει οδικό ταξίδι στη Δυτ.Αφρική. Προσπάθησα να βγάλω όσες περισσότερες φωτογραφίες μπορούσα μέσα από το σκούρο τζάμι του βαν και με μεγάλη δυσκολία λόγω της ανώμαλης διαδρομής. Φτάνοντας μετά από 15’ στο φυλάκιο των συνόρων που έμοιαζε με φρούριο στη μέση του πουθενά, έπρεπε να μαζέψω την κάμερα, γιατί μπαίναμε πλέον σε στρατιωτική ζώνη.
Το κομμάτι αυτό τη Σαχάρας είναι ένα ατελείωτο ναρκοπέδιο γεμάτο με κουφάρια ανατιναγμένων αυτοκινήτων
Τα σύνορα της Μαυριτανίας στη μέση του πουθενά
Στην είσοδο είχε ουρά καθώς μας θερμομετρούσαν λόγω του κοροναϊού. Α, ναι, δε σας είπα! Την προηγούμενη ημέρα προέκυψε το πρώτο κρούσμα κοροναϊού στη Μαυριτανία και οι ντόπιοι ήταν ανάστατοι. Οι Αφρικανοί περνούσαν κατευθείαν, αλλά με τους Ευρωπαίους υπήρχε θέμα. Αν και είχαμε δώσει ήδη τα διαβατήρια στον οδηγό του λεωφορείου για να τα προωθήσει στο φυλάκιο και να εκδοθούν οι βίζες μας, δεν είχαν εγκρίνει ακόμα την είσοδό μας, παρόλο που η θερμοκρασία μας ήταν φυσιολογική. Όσο λοιπόν οι υπόλοιποι περίμεναν μπροστά στην πόρτα, εγώ έκανα μια μικρή βόλτα τριγύρω για φωτογραφίες.
Τι να βγάλεις όμως…παντού σκουπίδια, παλιές ηλεκτρικές συσκευές και αυτοκίνητα, άλλα σάπια, άλλα παρατημένα καινούρια, άλλα αναποδογυρισμένα από εκρήξεις και άλλα θαμμένα κάτω από την έρημο..
Ένας τεράστιος σκουπιδότοπος με το φυλάκιο του Μαρόκου να αχνοφαίνεται στο βάθος. Η ατμόσφαιρα ξαφνικά έγινε ακόμα πιο αποπνικτική όταν ξεκίνησε αμμοθύελλα και η σκόνη με ανάγκασε να φορέσω κι εγώ το χαρακτηριστικό μπλε τουρμπάνι των ανθρώπων της ερήμου που είχα αγοράσει από το Μαρακές.
Μετά από σχεδόν 2 ώρες αναμονής, μεταφερθήκαμε στο δωμάτιο με τους υπολογιστές για την έκδοση της βίζας. Αφού είχαμε ήδη παραδώσει με κάθε λεπτομέρεια το πρόγραμμα του ταξιδιού μας, τα μέρη που είχαμε σκοπό να επισκεφθούμε. τα ξενοδοχεία που θα μέναμε και πληρώσαμε και για τη βίζα, έφτασε η ώρα να δώσουμε δακτυλικά αποτυπώματα.
Ενώ λοιπόν καθόμουν μπροστά στον υπάλληλο που εκτύπωνε τη βίζα μου, μπήκε μέσα ένας στρατιωτικός και άρχισε να μιλάει έντονα με τους Γάλλους. Αν και τα γαλλικά μου δεν είναι επιπέδου συζήτησης, κατάλαβα πολύ καλά τι τους είπε: θα έπρεπε να μείνουν σε καραντίνα στην πόλη του προορισμού τους για 14 ημέρες ή να γυρίσουν επί τόπου στο Μαρόκο!!! Οι Γάλλοι αρπάξανε τα διαβατήρια και τα χρήματα της βίζας και φύγανε.
– Εγώ δεν είμαι Γαλλίδα όμως, τι θα κάνω;
– Το ξέρουμε ότι είσαι από την Ελλάδα, εσύ θα μείνεις για έναν μήνα σε καραντίνα, μου απάντησε χαμογελώντας…
Η αλήθεια είναι ότι γενικά οι στρατιωτικοί ήταν πιο απότομοι απέναντι στους Γάλλους, ενώ μαζί μου έκαναν και χιούμορ. Λίγο αποτυχημένο βέβαια εκείνη τη στιγμή, αλλά βλέποντας μάλλον την τρομαγμένη φάτσα μου αυτός συνέχισε:
– Εσύ, θα πας στο Nouakchott και θα σου πουν εκεί τι θα κάνεις.
Το Nouakchott είναι η πρωτεύουσα της Μαυριτανίας, ο πρώτος προορισμός μου, στα 500χλμ. από τα σύνορα που βρισκόμουν εκείνη τη στιγμή. Η βίζα κόστιζε 55€ και η ώρα ήταν ήδη περασμένη.
– Συγγνώμη, θα πληρώσω τη βίζα, θα κάνω άλλα 500χλμ για να φτάσω στην πρωτεύουσα στις 01.00 το βράδυ για να μου πουν ίσως αύριο ότι θα πρέπει να μείνω σε καραντίνα ή να επιστρέψω στο Μαρόκο; Δεν μπορείτε να μου πείτε από τώρα τι θα γίνει;
– Δεν ξέρουμε τι θα σου πουν εκεί, μπορεί να μπεις σε καραντίνα, μπορεί και όχι! Το πιο πιθανό είναι να πρέπει να μείνεις κλεισμένη 14 ημέρες στο δωμάτιό σου, επειδή ήρθες από Ευρώπη. Αλλιώς ναι, θα πρέπει να φύγεις πίσω στο Μαρόκο! Αυτές είναι οι οδηγίες της κυβέρνησής μας. Τι θες να κάνεις;
Καλώς ήρθατε στη Μαυριτανία
Τι να κάνω, σάμπως είχα και άλλη επιλογή; Πήρα το διαβατήριό μου και τα χρήματα της βίζας και έφυγα….μέσα σε δευτερόλεπτα το ταξίδι μου στη Μαυριτανία τελείωσε πριν καν αρχίσει…
Βγήκα έξω λοιπόν, πήρα τα πράγματά μου από το λεωφορείο και προχώρησα προς την έξοδο. Εκεί πέτυχα τους δύο Γάλλους να μαλώνουν. Είχαν ήδη αρχίσει να ψάχνουν τρόπο επιστροφής στο Μαρόκο, μόνο που δεν υπήρχε άλλο λεωφορείο για εκείνη τη μέρα και τα ταξί είχαν ήδη σταματήσει. Σε 30’ θα έκλειναν τα σύνορα του Μαρόκου κι εμείς βρισκόμασταν έξω από το φυλάκιο της Μαυριτανίας, εγκλωβισμένοι στη No Man’s Land, να αναρωτιόμαστε που θα κοιμηθούμε το βράδυ! Ξαφνικά, η αγαπημένη μου ταινία περιπέτειας, άρχισε να γίνεται ταινία τρόμου..
Τα ιδιωτικά αυτοκίνητα που μόλις είχαν επιστρέψει, ζητούσαν τρελά ποσά για να μας μεταφέρουν πίσω: 100€ για 5χλμ και χωρίς παζάρι, δεν υπήρχε περίπτωση! Βάλαμε και βγάλαμε τα πράγματά μας 2 φορές σε διαφορετικά αυτοκίνητα. Μετά από λίγη ώρα και συζητήσεις με άτομα μέσα από το φυλάκιο, κάποιος συμφώνησε να μας πάει με 7 €. Μεγάλη η ανακούφιση, καθώς θα προλαβαίναμε στο παρά πέντε τα σύνορα του Μαρόκου και δε θα ξεμέναμε στην έρημο το βράδυ!
Αφήνοντας πίσω τη No Man’s Land και ζώντας για άλλη μία φορά σκηνές από το “Max Max”, ένιωθα απίστευτη απογοήτευση….δε φανταζόμουν ποτέ ότι θα ξαναέκανα την ίδια διαδρομή λίγες ώρες αντί για 2 εβδομάδες μετά. Στο μυαλό μου πλέον υπήρχε μόνο η σκέψη του τι θα κάνω τις επόμενες ημέρες στο Μαρόκο μέχρι την ώρα της επιστροφής μου. Είχα ήδη ετοιμάσει το εναλλακτικό πλάνο. Όταν όμως ο άνθρωπος κάνει σχέδια, ο Θεός γελάει….έτσι δε λένε;
Πλησιάζοντας προς το Μαροκινό έδαφος, άρχισα να λαμβάνω μηνύματα και κλήσεις στο Μαροκινό νούμερο. Δεν έδωσα σημασία γιατί φτάνοντας στα σύνορα, έπρεπε να τρέξουμε να προλάβουμε να μπούμε μέσα στη χώρα. Μετά από εμάς, οι πόρτες έκλεισαν!
Το κινητό ξαναχτύπησε μετά από λίγα λεπτά και αυτή τη φορά απάντησα. Ήταν κάποιος από την Ελληνική Πρεσβεία μας στο Μαρόκο:
– που βρίσκεσαι; Πρέπει να φύγεις άμεσα πίσω γιατί σήμερα το Μαρόκο θα κλείσει τα εναέρια σύνορά του και με την Ελλάδα! Οι πτήσεις θα ακυρωθούν, όπως έχουν ήδη ακυρωθεί για πολλές Ευρωπαϊκές χώρες. Θα μείνεις αποκλεισμένη εδώ!
– εμμ, βρίσκομαι σχεδόν 2.000χλμ. από το Μαρακές, στα σύνορα της Δυτ. Σαχάρας με τη Μαυριτανία! Θέλω 3 ημέρες να φτάσω στο Μαρακές!
– Κάνε ότι μπορείς και θα ξαναμιλήσουμε….
……………συνεχίζεται!