Στο άκουσμα του ονόματος Ιράκ, το μυαλό πάει κατευθείαν σε μια χώρα επικίνδυνη, κατεστραμμένη και βαμμένη με αίμα από τους ατελείωτους πολέμους των τελευταίων ετών, με πρωταγωνιστές το ISIS, τον Σαντάμ Χουσεΐν και τις ΗΠΑ. Ίσως κάποιος να θεωρεί πως το μόνο που θα αντικρύσει εκεί είναι γκρεμισμένα κτήρια, χαλάσματα, και κατοίκους τρομοκράτες, με ένα όπλο στο ένα χέρι και μια βόμβα στο άλλο. Κανένας δεν ασχολείται πλέον με τους αρχαιότερους πολιτισμούς του κόσμου, τους Σουμέριους, Ακκάδιους, Βαβυλώνιους και Ασσύριους, την εύφορη γη της Μεσοποταμίας, τον δικό μας Μέγα Αλέξανδρο που κατέκτησε, έζησε και απεβίωσε στη Βαβυλωνία, τους κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας, τους Βιβλικούς ποταμούς Τίγρη και Ευφράτη, τη Βαγδάτη από τα παραμύθια της Χαλιμάς, τις Ιερές Μουσουλμανικές πόλεις με ναούς κοσμήματα, και με όλα εκείνα που πρωτογνωρίσαμε μέσα από τα σχολικά μας βιβλία.
Το Ιράκ άργησε για μένα 2 χρόνια. Όσο το σχεδίαζα αυτό το ταξίδι, τόσο δε μου έβγαινε όπως το ήθελα, κι έτσι εκείνη τη χρονιά το αντικατέστησα τελευταία στιγμή με τη Συρία. Φέτος ήρθαν όλα βολικά και βρέθηκα τον Απρίλιο να περιπλανιέμαι μόνη στη χώρα για 12 ημέρες, και στη συνέχεια για άλλες 5 στο γειτονικό Ιρακινό Κουρδιστάν.
Το ταξίδι μου ξεκίνησε από την Κων/πολη με πτήση προς το Κουβέιτ. Διέσχισα οδικώς τα σύνορα Κουβέιτ – Ιράκ, και επισκέφτηκα πρώτα τη Βασόρα, μετά τη Nasiriya, τους βάλτους της Μεσοποταμίας, τη Diwaniya, τη Βαβυλώνα, τις ιερές πόλεις Najaf και Karbala, καταλήγοντας στην πρωτεύουσα Βαγδάτη.
Όλο εκείνο το διάστημα έζησα αξέχαστες στιγμές, φιλοξενήθηκα από οικογένειες, γνώρισα εκπληκτικούς ανθρώπους, δοκίμασα τοπικές λιχουδιές, μετακινήθηκα με λεωφορεία, ταξί, ωτοστόπ, και αντίκρυσαν τα μάτια μου αξέχαστες εικόνες από αρχαίες πόλεις και πανέμορφους ναούς. Στη Βαβυλώνα μάλιστα, ένοιωσα για πρώτη (ελπίζω και τελευταία) φορά στη ζωή μου, τη φρίκη του πολέμου, όταν ξαφνικά μέσα στα μαύρα μεσάνυχτα και ενώ χαλαρώναμε με την οικογένεια που με φιλοξενούσε, πέρασε πάνω από τα κεφάλια μας ένας Ισραηλινός πύραυλος που προσγειώθηκε σε Ιρανική βάση 10χλμ πιο πέρα, προκαλώντας έκρηξη και ανησυχία στους κατοίκους της περιοχής. Ναι, ήταν εκείνες οι μέρες του Απριλίου που είχε κορυφωθεί η ένταση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, για ακόμα μία φορά.
Στη Βαγδάτη έζησα το παραμύθι 1000 και 1 νύχτες, και τη λάτρεψα χωρίς συγκεκριμένο λόγο! Μπορεί να έφταιγε εκείνο το μοναδικό ηλιοβασίλεμα πάνω από τον Τίγρη ποταμό που με μάγεψε, ή τα ατελείωτα ανατολίτικα παζάρια, οι όμορφες γειτονιές με τα πολύχρωμα γκράφιτι, οι εντυπωσιακοί Σιϊτικοί ναοί, και τα ξύλινα, παλιά, ρημαγμένα σπίτια του ιστορικού κέντρου. Μάλλον έφταιγε το έντονο άρωμα του αραβικού καφέ με το κάρδαμο, που απολάμβανα κάθε μέρα στα πανέμορφα παραδοσιακά καφενεία τους, συντροφιά με τους αξιαγάπητους κατοίκους αυτής της χώρας!
Στη συνέχεια επισκέφθηκα την πόλη Σάμαρρα, με το εντυπωσιακό τζαμί-μιναρέ που δυστυχώς ήταν κλειστό, έχοντας όμως ως εναλλακτική τον μικρότερο μιναρέ Abu Dulaf, λίγο παραέξω. Επόμενες στάσεις η Τικρίτ και η Μοσούλη, δυο πόλεις κατεστραμμένες από τη μανία του ISIS, με τοίχους γεμάτους τρύπες από σφαίρες και ερειπωμένα σπίτια. Είναι αλήθεια, όντως στη Μοσούλη περπατάς ακόμα πάνω σε πτώματα θαμμένα κάτω από τα γκρεμισμένα κτήρια, ενώ οι πέτρες είναι βαμμένες με κόκκινο χρώμα για να υπενθυμίζουν στους περαστικούς ότι ένα λάθος βήμα μπορεί ν’αποβεί μοιραίο! Από εκεί συνέχισα στο Ιρακινό Κουρδιστάν, στο Τουρκικό Κουρδιστάν και τέλος πίσω στην Κων/πολη.
Τα τοπία της χώρας δε μ’ εντυπωσίασαν όπως σε άλλες χώρες της περιοχής, οι Ιρακινοί όμως ήταν η μεγαλύτερη έκπληξη και με κέρδισαν από την πρώτη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στα σύνορα! Δεν έχω λόγια για την ευγένεια, το χιούμορ και τη φιλοξενία αυτού του λαού, όσο περίεργο και ν’ ακούγεται! Τι να πρωτοθυμηθώ….από τους απλούς περαστικούς που με ρωτούσαν συνεχώς από που είμαι και πως με λένε, τους πωλητές που δε μ’ άφηναν να πληρώσω, τους ταξιτζήδες που δε δέχονταν χρήματα, τους αστυνομικούς που με βοηθούσαν σε ότι χρειαζόμουν, τους στρατιωτικούς στα check points που αστειεύονταν με τα αραβικά μου, τις συνταξιδιώτισσες μου στα λεωφορεία που με προσκαλούσαν συνεχώς στα σπίτια τους, μέχρι και τους φιλικούς οικοδεσπότες μου, όλοι τους με έκαναν να νοιώσω από την πρώτη στιγμή οικειότητα, σεβασμό και ασφάλεια, σε μια χώρα ταλαιπωρημένη από τους πολέμους τόσων ετών.
Το ταξίδι αυτό ξεπέρασε τις προσδοκίες μου! Ανήκει πλέον σε μια άλλη κατηγορία, σ’εκείνα τα ιδιαίτερα που όταν επιστρέφεις, δε σε χωράει ο τόπος και σου λείπουν τα πάντα. Ξεχνάς την κούραση, τα νεύρα, τις δυσκολίες και απλά νοσταλγείς τους ανθρώπους που γνώρισες, τις μυρωδιές, τις γεύσεις, τις μουσικές, αλλά κυρίως όλα εκείνα τα συναισθήματα που ένοιωθες όσο ήσουν εκεί!
Έφυγα από τα βάθη της Μεσοποταμίας αφήνοντας πίσω ένα κομμάτι απ’ την καρδιά μου, κι έφερα μαζί μου αξέχαστες αναμνήσεις και εκείνον τον πεντανόστιμο αραβικό καφέ με το κάρδαμο.. έτσι θα συνεχίσω να ονειρεύομαι τις ατελείωτες βόλτες μου στη μαγική Βαγδάτη με τη Σεχραζάντ και τον Αλλαντίν, και με μουσική υπόκρουση τους αμανέδες της Ανατολής!
BASRA (ΒΑΣΟΡΑ)
H Βασόρα ήταν η πρώτη μου στάση μετά τα σύνορα με το Κουβέιτ. Εκεί έφτασα αργά το βράδυ και φιλοξενήθηκα από ντόπιους που με ξενάγησαν στην πόλη την επόμενη ημέρα. Η θέση της κοντά στον Περσικό κόλπο και τα κοιτάσματα πετρελαίου της ευρύτερης περιοχής την καθιστούν ως την πιο πλούσια πόλη του Ιράκ, κάτι που φαίνεται από την πρώτη στιγμή από την ανοικοδόμηση και τα πολυτελή αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στους δρόμους! Μεγάλο τουριστικό ενδιαφέρον δεν υπάρχει και την επισκέπτονται κυρίως για επαγγελματικούς λόγους, εκτός από τους ταξιδιώτες που φτάνουν από το Κουβέιτ, και αναπόφευκτα περνάει ο δρόμος τους από εκεί.
Σημεία ενδιαφέροντος στη Βασόρα:
- Η παλιά πόλη και τα κτήρια με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, τα οποία δυστυχώς έχουν παραμείνει εγκαταλελειμμένα και κατεστραμμένα
- Η παραλιακή βόλτα (Corniche) στον ποταμό Shatt-Al Arab
* Φιλοξενήθηκα 1 βράδυ σε σπίτι ντόπιων και μετακινήθηκα με ιδιωτικό όχημα
NASIRIYAH, ΝΑΟΣ UR & ΒΑΛΤΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑΣ
Η Νασιρίγια είναι γνωστή κυρίως λόγω της τοποθεσίας της στις όχθες του ποταμού Ευφράτη, κοντά στην αρχαία πόλη Ουρ, που είναι και το κύριο αξιοθέατο της περιοχής. Το μεγάλο ζιγκουράτ της Ουρ είναι το καλύτερα διατηρημένο από όλα τα συγκροτήματα ναών που είχαν χτίσει οι Σουμέριοι, και είναι γνωστά στην περιοχή της Μεσοποταμίας. Για να επισκεφθεί κάποιος την αρχαία πόλη χρειάζεται ιδιωτικό μεταφορικό μέσο, καθώς βρίσκεται στη μέση της ερήμου, δυτικά της Νασιρίγια.
Ένα ακόμα ενδιαφέρον μέρος της ευρύτερης περιοχής αποτελεί και ο υδροβιότοπος της επαρχίας Al-Chibayish, η χώρα των Αράβων των βάλτων. Οι Μαντάν όπως ονομάζονται, μία από τις πιο αρχαίες κοινότητες της Μεσοποταμίας έχουν αναπτύξει μια μοναδική κουλτούρα στενά συνδεδεμένη με το τοπίο, ζούσαν μέσα στους βάλτους και συνεχίζουν ακόμα να ζουν εκεί τριγύρω, ανάμεσα σε παραποτάμους, λιμνοθάλασσες και κανάλια ενώ ορισμένα χωριά είναι κατασκευασμένα σε τεχνητές νησίδες από λάσπη, βούρλα και καλάμια. Η κύρια ασχολία τους είναι η συγκομιδή καλαμιών και ρυζιού, το ψάρεμα και η βοσκή νεροβούβαλων. Η αποξήρανση τμημάτων των βάλτων που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950 και συνεχίστηκε μέχρι τη δεκαετία του 1990 κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Σαντάμ Χουσεΐν, για την ανάκτηση γης για γεωργία και εξερεύνηση πετρελαίου, είχε ως αποτέλεσμα να εκδιώξει πολλούς από τους ντόπιους αυτούς κατοίκους της περιοχής. Μετά την αμερικανική ανατροπή του Χουσεΐν το 2003, τα έλη έχουν εν μέρει ανακάμψει και οι Μαντάν προσπαθούν να επιστρέψουν στην «πατρίδα» τους για να συνεχίσουν εκεί τη ζωή τους με τον παραδοσιακό τρόπο.
Ναός Ur
Nasiriya
Στους βάλτους της Μεσοποταμίας
Σημεία ενδιαφέροντος στην περιοχή:
- Το κέντρο της πόλης Nasiriya
- Η αρχαία πόλη Ur και ο Ναός Ziggurat of Ur
- Η μεγαλύτερη φυλακή του Ιράκ Al Hoot, στη μέση της ερήμου μεταξύ της πόλης και της Ουρ
- Η βαρκάδα στους βάλτους της Μεσοποταμίας με παραδοσιακή πιρόγα για 40’
* Εισιτήριο εισόδου για τον αρχαιολογικό χώρο της UR: 25.000 IQD
* Τιμή βαρκάδας και γεύμα με το εθνικό πιάτο Masgouf: 35.000 IQD
* Φιλοξενήθηκα σε σπίτι ντόπιων, 1 βράδυ στη Nasiriya και 1 στη Diwaniya επιστρέφοντας από τους βάλτους
ΑΡΧΑΙΑ ΒΑΒΥΛΩΝΑ
Η Βαβυλώνα, η περίφημη πόλη που για ολόκληρους αιώνες αποτελούσε την πρωτεύουσα του αρχαίου κράτους της Βαβυλωνίας, ήταν χτισμένη πάνω στις δύο όχθες του ποταμού Ευφράτη. Διάσημη για τους κρεμαστούς της κήπους, τον Πύργο της Βαβέλ, το παλάτι του βασιλιά Ναβουχοδονόσορα, αλλά και τον τελευταίο τόπο κατοικίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, είναι ανοιχτή στο κοινό μόνο πρωϊνές ώρες, και βρίσκεται έξω από τη νεότερη πόλη Χέλα. Η Πύλη της Ιστάρ, η μπλε είσοδος του αρχαιολογικού χώρου είναι ρέπλικα, το ανώτερο μέρος της εκτίθεται στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο, και τμήματά της βρίσκονται σε πολλά μουσεία σε όλο τον κόσμο αλλά και στο Εθνικό μουσείο της Βαγδάτης. Εκτός από μέρος των τειχών, το άγαλμα του λιονταριού και το αρχαίο θέατρο δεν έχουν διασωθεί άλλα μνημεία και ο αρχαιολογικός χώρος είναι άδειος στο μεγαλύτερο του μέρος.
Απέναντι ακριβώς από την αρχαία Βαβυλώνα βρίσκεται χτισμένο πάνω στον γειτονικό λόφο ένα από τα παλάτια του Σαντάμ Χουσεϊν, με θέα από τη μια στον αρχαιολογικό χώρο και από την άλλη στις κοιλάδες της Μεσοποταμίας και τον Ευφράτη ποταμό. Το παλάτι είναι εγκαταλελειμμένο και παρατημένο, αλλά επισκέψιμο χωρίς έξτρα εισιτήριο και η είσοδός του, η οποία φυλάσσεται, βρίσκεται πίσω από την αρχαία πόλη.
Θέα προς την αρχαία πόλη της Βαβυλώνας από το παλάτι του Σαντάμ
Το παλάτι του Σαντάμ Χουσεϊν από τη Βαβυλώνα
Σημεία ενδιαφέροντος στη Βαβυλώνα:
- Ο αρχαιολογικός χώρος και το λιοντάρι άγαλμα της Βαβυλώνας
- Το αρχαίο θέατρο
- Το παλάτι του Σαντάμ Χουσεϊν
* Εισιτήριο εισόδου για τον αρχαιολογικό χώρο: 25.000 IQD
* Φιλοξενήθηκα 1 βράδυ στη Βαβυλώνα σε σπίτι ντόπιων και μετακινήθηκα με ιδιωτικό όχημα
ΙΕΡΕΣ ΠΟΛΕΙΣ NAJAF & KARBALA και το μεγαλύτερο νεκροταφείο του κόσμου
Η Νατζάφ είναι η δεύτερη ιερή πόλη του Ιράκ μετά την Κάρμπαλα, και μία από τις πιο σημαντικές Ιερές πόλεις των Μουσουλμάνων Σιϊτών παγκοσμίως. Είναι γνωστή ως ο τόπος ταφής του Αλή, και το κύριο αξιοθέατο είναι ο τεράστιος ναός Imam Ali, με τον χρυσό τρούλο και την εσωτερική πολυτελή διακόσμηση με τα αμέτρητα μικρά καθρεφτάκια, που βρίσκεται κοντά στο κέντρο της πόλης και αποτελεί σημαντικό προσκύνημα για τους μουσουλμάνους.
Η είσοδος στο Ναό, όπως και σε όλους τους αντίστοιχους Μουσουλμανικούς ναούς και τζαμιά, γίνεται από διαφορετικές πόρτες για άντρες και για γυναίκες, χωρίς παπούτσια και ο σωματικός έλεγχος είναι εξονυχιστικός. Απαγορεύονται τα powerbanks, τα selfie sticks, οι φωτογραφικές μηχανές, τα κραγιόν και οποιοδήποτε άλλο είδους μακιγιάζ, τα οποία θα πρέπει να τοποθετηθούν σε ειδικές θυρίδες με κλειδαριά στον προθάλαμο του ναού. Η φωτογράφιση και η βιντεοσκόπηση μέσα στην αίθουσα του μαυσωλείου δεν επιτρέπεται, ενώ οι γυναίκες φύλακες που επιθεωρούν τον χώρο, κρατάνε ένα φτερό στο χέρι για να «χτυπάνε» τις ανυπάκουες επισκέπτριες. Εάν εξαιρέσω τον εκνευριστικά υπερβολικό κόσμο στο εσωτερικό του ναού, όλο εκείνο το σκηνικό με τα φτερά ήταν πάρα πολύ αστείο!
Η Νατζάφ είναι επίσης διάσημη για το Wadi al-Salam, το μεγαλύτερο νεκροταφείο του κόσμου που απλώνεται σε ολόκληρη την πόλη. Η έκτασή του είναι ασύλληπτη, στεγάζει περίπου 6.000.000 πτώματα και βλέπεις τάφους μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι. Είναι αδύνατο να μην το προσέξεις αφού τα μνήματα βρίσκονται παντού, ακόμα και δίπλα στον κεντρικό δρόμο. Το νεκροταφείο είναι μια νεκρόπολη 1.400 ετών που χρησιμοποιείται ακόμα. Και μάλιστα, σχεδόν διπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια του τελευταίου πολέμου του Ιράκ με τον ISIS, εφόσον τότε έφερναν καθημερινά περίπου 200-250 νέα πτώματα, κυρίως νέους που σκοτώνονταν στη μάχη, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πλέον χώρος για τους ηλικιωμένους που πεθαίνουν από φυσικά αίτια.
Εγώ έφτασα στην πόλη γύρω στο μεσημέρι, μετά την επίσκεψή μου στην αρχαία Βαβυλώνα. Πρώτα περιηγήθηκα στον κεντρικό ναό, και λίγο πριν αναχωρήσω για την Κάρμπαλα, έκανα μια βόλτα στους τάφους που βρίσκονταν σχετικά κοντά στο Ναό. Καθώς δε διαθέτω drone, οι ντόπιοι με έστειλαν σ’ένα ψηλό κτήριο (ένα ανοιχτό πάρκινγκ αυτοκινήτων), απ’όπου είχα θέα σε ολόκληρο το νεκροταφείο και κατάφερα να βγάλω αυτές τις φωτογραφίες από τον τελευταίο όροφο.
Σημεία ενδιαφέροντος στη Νατζάφ:
- Ο εκπληκτικός Σιϊτικός Ναός Imam Ali
- Το μεγαλύτερο νεκροταφείο του κόσμου Wadi al-Salam
Η πιο ιερή πόλη του Ιράκ είναι και μια από τις ιερότερες πόλεις για τους Σιίτες μετά τη Μέκκα και τη Μεδίνα. Στην Κάρμπαλα μαρτύρησε ο Ιμάμης Χουσεΐν και το ιερό του που βρίσκεται στο κέντρο της παλιάς πόλης αποτελεί τόπο προσκυνήματος για πολλούς Σιίτες, ειδικά κατά την επέτειο της μάχης, την ημέρα της Ασούρα. Οι κεντρικοί ναοί είναι δύο και οι κανονισμοί εισόδου είναι ακριβώς ίδιοι με του ναού της Νατζάφ, ενώ ο πεζόδρομος που καταλήγει στους ναούς είναι γεμάτος με εστιατόρια και μαγαζιά ένδυσης. Αν και μετά τη δύση του ηλίου όλη η παλιά πόλη πλημμυρίζει από ντόπιους και τουρίστες πιστούς που έρχονται για προσκύνημα, δεν υπάρχει καλύτερη ώρα για μια βόλτα στην υπαίθρια αγορά, με τον εκτυφλωτικό φωτισμό των Ναών να προσδίδει μια πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα.
Η Κάρμπαλα μου άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις, και έγινε η αγαπημένη μου πόλη μετά τη Βαγδάτη. Εκτός από το πολύ εντυπωσιακό της κέντρο, απόλαυσα στο έπακρο τη φιλοξενία και τη δοτικότητα των φιλικών κατοίκων της, που μου συμπεριφέρονταν παντού σα να ήμουν συγγενής τους!
Σημεία ενδιαφέροντος στην Κάρμπαλα:
- Οι γειτονικοί Σιϊτικοί Ναοί Imam Hossain & Abu Fadhl Abbas
- O κεντρικός πεζόδρομος με την υπαίθρια αγορά
- Τα αχανή παζάρια πίσω από τους ναούς
* Φιλοξενήθηκα για 1 βράδυ στη νέα πόλη της Κάρμπαλα σε τοπικό ξενοδοχείο, και χρησιμοποίησα ταξί από το app Baly για τις μετακινήσεις μου μέσα στην πόλη
ΒΑΓΔΑΤΗ
Για τη Βαγδάτη, ότι και να γράψω δε θα είναι αντικειμενικό. Μου άρεσε πάρα πολύ! Έμεινα 3 ημέρες και 4 νύχτες στην περιοχή της Kadhimiya και τριγύρισα σε όσα περισσότερα μνημεία και παζάρια μπορούσα στο παλιό ιστορικό κέντρο. Απόλαυσα την πεντανόστημη Ιρακινή κουζίνα σε μικρά, τοπικά εστιατόρια και τον εκπληκτικό αραβικό καφέ στα παλιά καφενεία με την ιδιαίτερη διακόσμηση, παρέα με τους ντόπιους που με καλοσόριζαν όπου και να πήγαινα. (θα ακολουθήσει ξεχωριστό άρθρο)
Σημεία ενδιαφέροντος στη Βαγδάτη:
Στην παλιά πόλη:
- Η οδός Mutanabbi με το παραδοσιακό καφενείο Shabandar και τα υπαίθρια παζάρια
- Η οδός Rashid με τα μικρά παραδοσιακά καφενεία, τα παλιατζίδικα και τις αντίκες στην αγορά Mudallal
- H αγορά των σιδηρουργών (copper market)
- Η σχολή Mustansiriyah, το πρώτο πανεπιστήμιο του κόσμου
- Το παλάτι Abbasid
- Ηλιοβασίλεμα στην γέφυρα των Μαρτύρων με φόντο τον Τίγρη ποταμό
- Βόλτα στο ποτάμι με φέρρυ
Στην υπόλοιπη πόλη:
- Η ιερή πόλη Kadhimiya (προάστιο της Βαγδάτης), με τον σιϊτικό Ναό Imam και τη γειτονιά Al Anbareen με τις πολύχρωμες τοιχογραφίες
- Το Μνημείο των Μαρτύρων, το οποίο ήταν κλειστό για επισκευές
- Το Μνημείο «Saving Iraqi Culture»
- Η αψίδα της Νίκης, μέσα στη στρατιωτική περιοχή Green Zone, στην οποία επιτρέπεται μόνο η διέλευση με όχημα και όχι ως πεζός
- Το Ιρακινό Εθνικό Μουσείο
- Η κεντρική πλατεία Tahrir
- Η μοντέρνα περιοχή Karada
* Εισιτήριο εισόδου για Μουσείο, Madrassa, Παλάτι: 25.000 IQD έκαστο
* Τιμή για το Ξενοδοχείο Nooral-Ghader στην περιοχή Kadhimiya: Δίκλινο για ένα άτομο χωρίς πρωϊνό: 20.000 IQD
Στη γέφυρα των Μαρτύρων
Οι πολύχρωμες τοιχογραφίες της περιοχής Kadimiya
Το παραδοσιακό καφενείο Shabandar
Εθνικό Μουσείο Ιράκ
Saving Iraqi Culture Monument
ΣΑΜΑΡΑ, ABU DULAF & TIKRIT
Το Μεγάλο Τζαμί της Σάμαρρα ήταν το μεγαλύτερο τζαμί του κόσμου την εποχή της κατασκευής του. Είναι διάσημο για τον σπειροειδή μιναρέ ύψους 52 μέτρων, που αρχικά συνδέθηκε με το τζαμί με μια γέφυρα. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης μου τον Απρίλιο 2024, όλη η περιοχή ήταν κλειστή λόγω επισκευών. Ευτυχώς ο φύλακας, ένας πολύ ευγενικός άνθρωπος, όχι μόνο με άφησε να μπω για λίγο, αλλά ανέλαβε και τον ρόλο του φωτογράφου μου. Δυστυχώς, δεν μου επέτρεψε να πλησιάσω περισσότερο τον μιναρέ, για λόγους ασφαλείας.
Το εναλλακτικό τζαμί & μιναρές της Σάμαρρα που βρίσκεται σε ανοιχτό χώρο στη μέση της ερήμου και μπορούν όλοι να το επισκεφθούν δωρεάν, είναι το εντυπωσιακό τζαμί Abu Dulaf, μόλις 20 χλμ βόρεια της πόλης. Ο σπειροειδής μιναρές φτάνει τα 32 μέτρα, και η θέα από την κορυφή προς τo άνυδρο και έρημο τοπίο που τον περιβάλλει είναι πολύ εντυπωσιακή.
Στη συνέχεια κατέληξα στην πόλη Τικρίτ για να διανυκτερεύσω σ’ ένα τυχαίο ξενοδοχείο, εφόσον ήταν ήδη αργά και δεν μπορούσα να βρω δημόσιο μεταφορικό μέσο για να πάω κατευθείαν στη Μοσούλη. Η Τικρίτ, γενέτειρα του ιδρυτή της δυναστείας των Αγιουβίδων Σαλαντίν και του Σαντάμ Χουσεΐν, ήταν η δεύτερη σημαντικότερη πόλη της χώρας που καταστράφηκε από το ISIS μετά τη Μοσούλη. Η πόλη θεωρείται πως κατέχει τον μεγαλύτερο αριθμό πολυτελών παλατιών που χτίστηκαν επί Σαντάμ, και τα απομεινάρια του Προεδρικού Μεγάρου βρίσκονται ακόμα στις όχθες του ποταμού Τίγρη.
Σημεία ενδιαφέροντος στην περιοχή:
- Το μεγάλο τζαμί της Σάμαρρα και ο επιβλητικός σπειροειδής μιναρές των 52μ.
- Ο Σιϊτικός ναός Imam Ali στο κέντρο της πόλης (δεν τον επισκέφθηκα λόγω έλλειψης χρόνου)
- Ο σπειροειδής μιναρές Abu Dulaf, 20χλμ έξω από την πόλη της Σάμαρρα
- Η πόλη Τικρίτ και τα Προεδρικά Ανάκτορα
* Για την είσοδο στην πόλη της Σάμαρρα, ο επισκέπτης πρέπει να αφήσει το διαβατήριό του στο πρώτο σημείο ελέγχου και να το παραλάβει ξανά με την έξοδό του από την πόλη
* Ιδιωτικό ταξί από/προς Σάμαρρα για τον μιναρέ Abu Dulaf: 15.000 IQD
* Τιμή για το ξενοδοχείο Tikrit Plaza: Δίκλινο για ένα άτομο με πρωϊνό: 25.000 IQD
Το μεγάλο τζαμί της Σάμαρα με τον ιδιαίτερο μιναρέ
Το τζαμί Abu Dulaf και η θέα από τον μιναρέ
Η πόλη Τικρίτ
Η διαδρομή από Τικρίτ προς Μοσούλη
ΜΟΣΟΥΛΗ
Η πόλη της Μοσούλης, που σημαίνει «το σημείο σύνδεσης» στα αραβικά, είναι μια από τις παλαιότερες πόλεις στον κόσμο. Ήταν μια στρατηγική τοποθεσία μεταξύ βορρά και νότου, ανατολής και δύσης και κατελήφθη από το ISIS το 2014. Κατά τη διάρκεια της κατοχής και της μάχης για τη Μοσούλη, κτίρια, τζαμιά και εκκλησίες αιώνων καταστράφηκαν, κάηκαν ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές. Από την ήττα του ISIS το 2017, περίπου 5 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη επιστρέψει στα σπίτια τους, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, παρόλο που η Μοσούλη δεν εγκαταλείφθηκε ποτέ εξ’ ολοκλήρου από τους κατοίκους της. Η παλιά πόλη στη «Δεξιά Όχθη» (δυτική πλευρά) του ποταμού Τίγρη παραμένει ακόμα κατεστραμμένη, ενώ ένα τμήμα της έχει ανακατασκευαστεί από την UNESCO και τον ΟΗΕ.
Στη Μοσούλη έφτασα νωρίς το μεσημέρι, κατευθείαν από την Τικρίτ και μαζί με ντόπιους και κάποιες τουρίστριες που γνώρισα τυχαία, κάναμε βόλτα στο ημιτελές τζαμί του Σαντάμ και σε όλη την παλιά πόλη, εξερευνώντας τα ερείπια της κατεστραμμένης πλευράς αλλά και την καθημερινότητα των ανθρώπων που έχουν επιστρέψει πλέον στα σπίτια τους, στην περιοχή που αποκαταστάθηκε. (θα ακολουθήσει ξεχωριστό άρθρο)
Σημεία ενδιαφέροντος στη Μοσούλη:
- Η παλιά πόλη στην ανατολική όχθη του ποταμού Τίγρη, μνημείο της UNESCO
- Το τζαμί του Σαντάμ ή αλλιώς το Μεγάλο Τζαμί της Μοσούλης στη δυτική όχθη, το οποίο παραμένει ημιτελές μέχρι σήμερα, καθώς οι εργασίες διακόπηκαν λόγω της πολιτικής αστάθειας στη χώρα
- Ο αρχαιολογικός χώρος της Hatra (αγορά εισιτηρίων μόνο από τη Μοσούλη)
* Τιμή για το Ξενοδοχείο Kahramana: Δίκλινο για ένα άτομο χωρίς πρωϊνό: 20.000 IQD
Το μεγάλο τζαμί της Μοσούλης
Παλιά πόλη Μοσούλης
Al Remah πλατεία, παλιά πόλη της Μοσούλης
Χρήσιμες πληροφορίες
Βίζα στα σύνορα του Κουβέϊτ – Ιράκ Safwan (VOA): κόστος για Ελληνικό διαβατήριο 80$ (74,50€). Η πληρωμή γίνεται μόνο σε αμερικάνικα δολάρια, και δε δέχονται κανένα άλλο νόμισμα
Νόμισμα: Ιρακινό δηνάριο / 1€ = 1415 IQD (αλλαγή συναλλάγματος σε ανταλλακτήρια που βρίσκονται παντού στο δρόμο)
Τοπική κάρτα SIM για κινητό: Δίκτυο Asiacell – υπάρχουν πολλές επιλογές πακέτων για δεδομένα, εγώ αγόρασα κάρτα με 20Gb και κόστος 26.500 IQD για 20ημέρες
Εισιτήριο εισόδου για μουσεία, μνημεία, αρχ.χώρους: 25.000 IQD έκαστο
Ενδεικτικές τιμές για φαγητό/ποτό:
Αραβικός καφές: 1.000-3.000 IQD
Αϊράνι: 1.000 IQD
Φαλάφελ σάντουιτς: 1.000-1.500 IQD
Κεμπάπ: 3.500 IQD
Πρωϊνό ομελέτα & χυμό: 5.000 IQD
Γλυκό κουνάφα: 2.000-3.000 IQD
Πλήρες γεύμα σε καλό εστιατόριο: 11.000 IQD
Για τις μετακινήσεις μέσα στις πόλεις χρησιμοποίησα ταξί από το τοπικό “Baly app” και αστικά λεωφορεία
Ενδεικτικές τιμές μετακινήσεων στη Βαγδάτη:
Tahrir πλατεία – Kadhimiya: 5.800 IQD με ταξί Baly
Kadhimiya – κέντρο/παλιά πόλη: 3.500 – 4.500 IQD με ταξί Baly
Μονή διαδρομή με αστικό λεωφορείο: 250 – 500 IQD
Κόστος μετακινήσεων στη χώρα:
- Βασόρα – Νασιρίγια: 15.000 IQD με shared taxi
- Νασιρίγια – Chibayish/βάλτοι: 5.000 IQD με shared taxi
- Βάλτους – Chibayish σταθμό λεωφορείων (garage): 2.000 IQD με απλό ταξί
- Chibayish σταθμό λεωφορείων (garage) – Νασιρίγια: 3.000 IQD με λεωφορείο
- Νασιρίγια – Diwaniya: 15.000 IQD με απλό ταξί
- Diwaniya – Hila (Βαβυλώνα): 5.000 IQD με λεωφορείο
- Hila (Βαβυλώνα) – Νατζάφ: 3.000 IQD με λεωφορείο
- Νατζάφ – Κάρμπαλα κέντρο: 3.000 IQD με λεωφορείο
- Κάρμπαλα κέντρο – σταθμό λεωφορείων (garage): 3.000 IQD με απλό ταξί
- Κάρμπαλα – Βαγδάτη: 3.500 IQD με λεωφορείο
- Βαγδάτη – Σάμαρα: 15.000 IQD με shared taxi
- Σάμαρα – Τικρίτ σταθμό λεωφορείων (garage): 10.000 IQD με απλό ταξί
- Τικρίτ garage – Μοσούλη: 25.000 IQD με shared taxi
- Μοσούλη σταθμό λεωφορείων (garage) – κέντρο πόλης: 5.000 IQD με απλό ταξί
Ταξιδιωτική ασφάλιση: Αγόρασα ταξ.ασφάλεια από την Ισπανική εταιρεία ΙΑΤΙ που καλύπτει χώρες όπως το Ιράκ, Αφγανιστάν, Συρία, Μάλι, κλπ. Το κόστος για 1 μήνα ήταν 97€
Ένδυση και ασφάλεια για γυναίκες ταξιδιώτισσες:
Οι πόλεις Νατζάφ, Κάρμπαλα και η συνοικία Kadhimiya της Βαγδάτης θεωρούνται Ιερές πόλεις του Ισλάμ και υπάρχει περιορισμός ως προς την ενδυμασία αντρών και γυναικών. Για να κυκλοφορήσει μια γυναίκα μέσα στις πόλεις αυτές θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά ντυμένη με αμπάγια (μακρύ φόρεμα) και να καλύπτει το κεφάλι με χιτζάμπ (μαντίλα) ακόμα και έξω από τους ναούς.
Στην υπόλοιπη χώρα ένα απλό, σεμνό ντύσιμο Δυτικού τύπου είναι αρκετό, όπως και στις περισσότερες Μουσουλμανικές χώρες που δεν είναι συντηρητικές.
Θέματα ασφάλειας δεν αντιμετώπισα πουθενά, και όπως και σε αντίστοιχες χώρες θα πρέπει να λειτουργούμε και να συμπεριφερόμαστε πάντα με βάση την κοινή λογική και τον σεβασμό στα έθιμα και τις παραδόσεις της κάθε χώρας.