Ταξίδι στην Υπερδνειστερία, ταξίδι πίσω στην εποχή της ΕΣΣΔ,
ταξίδι στη χώρα που δεν υπάρχει, ή ταξίδι σε μια χρονοκάψουλα;
Η Υπερδνειστερία είναι μια λωρίδα γης μεταξύ της Μολδαβίας και της Ουκρανίας.
Θεωρητικά ανήκει στη Μολδαβία, καθώς δεν είναι αναγνωρισμένη από κανένα κράτος, αλλά ουσιαστικά είναι μια ντε φάκτο ανεξάρτητη χώρα από το 1990, με τη δική της κυβέρνηση, στρατό, αστυνομία, νόμισμα, σημαία, ως και πινακίδες κυκλοφορίας οχημάτων. Είναι η μόνη χώρα που χρησιμοποιεί ακόμα το σφυροδρέπανο στη σημαία της. Το όνομά της σημαίνει “πέρα από τον ποταμό Δνείστερο”, ο οποίος σε κάποια σημεία είναι και το φυσικό σύνορο μεταξύ των δύο χωρών.
Οι περίπου 500.000 κάτοικοι είναι κυρίως Ρώσοι, Μολδαβοί και Ουκρανοί, από τους οποίους οι 130.000 περίπου ζουν στην πρωτεύουσα Τιρασπόλ. Έχουν επιλέξει όχι μόνο να διατηρήσουν όλα τα Σοβιετικά μνημεία, αλλά και το στυλ της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, γι’αυτό και η χώρα αναφέρεται συχνά ως «χρονοκάψουλα»! Μια βόλτα εκεί και ξαφνικά νοιώθεις σα να μεταφέρεσαι πίσω στον χρόνο, παρέα με τον Λένιν και τον Στάλιν!
Το νόμισμά τους είναι το ρούβλι Υπερδνειστερίας, το οποίο χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο μέσα στη χώρα, αλλά για πληρωμές δέχονται επίσης ευρώ, μολδαβικό και ρουμανικό νόμισμα. Ανταλλακτήρια υπάρχουν παντού στις πόλεις και η ισοτιμία είναι 1€ = 17,35 ρούβλια (αρχές 2024).
Πληροφορίες για την ιστορία της περιοχής μπορείς να βρεις εύκολα στο διαδίκτυο. Στο συγκεκριμένο άρθρο θα διαβάσεις όμως περισσότερες λεπτομέρειες για το πως μπορείς να επισκεφτείς και τι να δεις σε αυτό το τόσο ιδιαίτερο σημείο της Ευρώπης και ένα από τα ελάχιστα ίσως μέρη του πλανήτη που θυμίζουν ακόμα την πρώην ΕΣΣΔ.
Τιρασπόλ
Το δικό μου ταξίδι ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη για Βουκουρέστι με Ryanair, τον Ιανουάριο του 2024. Μέσα στην καρδιά του χειμώνα, με απίστευτο κρύο και χιόνι, το οποίο όμως ομόρφυνε λίγο παραπάνω τις γκρίζες πόλεις της Μολδαβίας, με το αυστηρό Σοβιετικό στυλ. Εξάλλου οι καιρικές συνθήκες δε μου δημιουργούν ποτέ πρόβλημα στα ταξίδια μου, και έχω συνηθίσει την ταλαιπωρία σε πολύ χαμηλές αλλά και υψηλές θερμοκρασίες. Εναλλακτική απ’ευθείας πτήση υπήρχε από Αθήνα για Κισινάου (την πρωτεύουσα της Μολδαβίας), αλλά ήταν πολύ πιο ακριβή από εκείνη που επέλεξα.
Από Βουκουρέστι έκλεισα νυχτερινό λεωφορείο για Κισινάου, το οποίο αναχωρούσε στις 00.00 και έφτανε γύρω στις 08.30π.μ. την επόμενη ημέρα. Στον σταθμό των λεωφορείων Filaret στο Βουκουρέστι όμως, ο οποίος βρίσκεται αρκετά έξω από το κέντρο, είχα μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη: η αίθουσα αναμονής είχε κλείσει, δεν υπήρχε τουαλέτα, ούτε κάποιο κατάστημα τριγύρω για να προμηθευτώ νερό και φαγώσιμα για το ταξίδι, οπότε αναγκάστηκα και επέστρεψα πάλι πίσω στο κέντρο της πόλης, ενώ έβρεχε καταρρακτωδώς και είχε απίστευτο κρύο. Το ταξίδι με το λεωφορείο ήταν ευτυχώς πολύ άνετο και κατάφερα να κοιμηθώ έστω μέχρι τα σύνορα της Μολδαβίας.
Η Μολδαβία δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οπότε χρειάζεται μεν διαβατήριο, αλλά όχι βίζα. Η διαδικασία ήταν πολύ απλή, έγινε έλεγχος στο λεωφορείο από τους συνοριοφύλακες και των δύο κρατών, και αφού μάζεψαν τα ταξιδιωτικά έγγραφα από τους επιβάτες και δεν υπήρχε κάποιο απρόοπτο, μπήκαμε κανονικά στη Μολδαβία και σε λιγότερο από 2 ώρες, φτάσαμε στην πρωτεύουσα.
Φτάνοντας στο Κισινάου, το λεωφορείο έκανε τέρμα στο North bus station, σε σταθμό έξω από την πόλη. Από εκεί πήρα αστικό λεωφορείο για τον κεντρικό σταθμό, για να συνεχίσω το ταξίδι μου στο Τιρασπόλ. Στον πρώτο σταθμό έκανα συνάλλαγμα από ευρώ σε Μολδαβικά λέι και αγόρασα τοπική κάρτα sim που τη χρησιμοποίησα και στην Υπερδνειστερία (αν και το σήμα εκεί δεν ήταν καθόλου καλό).
Κόστος ταξιδιού
- Πτήση Ryanair, Θεσσαλονίκη – Βουκουρέστι – Θεσσαλονίκη: 34€
- Εισιτήριο λεωφορείου με την Μολδαβική εταιρεία Gal Trans, Βουκουρέστι – Κισινάου – Βουκουρέστι: 34€
- Αστικό λεωφορείο νο.9 από North bus station για το κέντρο της πόλης: 0,30€ (6 lei)
- Κάρτα SIM Moldcell 40GB: 2,50€ (49 lei)
μέσα στη μαρσρούτκα
Σύνορα Μολδαβίας – Υπερδνειστερίας
Μασρούτ…. μαστρούκα… μαρούσκα… μαρσρούτκα, είδα κι έπαθα για να το μάθω!
Δεν είναι κανένα περίεργο σοβιετικό φαγητό, έτσι ονομάζεται απλά το μικρό βανάκι που εξυπηρετεί στις μετακινήσεις μέσα και έξω από τις πόλεις. Τα βρίσκεις κυρίως στους σταθμούς των λεωφορείων ή στη μέση του δρόμου. Κάποιες φορές τηρούν τα δρομολόγια, άλλες φορές αναχωρούν μόλις γεμίσουν. Όπως και να’χει, μάθε το όνομα, γιατί με αυτό θα κυκλοφορείς στη Μολδαβία!
Για το Τιρασπόλ, ο σταθμός των λεωφορείων στο Κισινάου βρίσκεται στο κέντρο της πόλης (autogara centrala Chisinau). Από εκεί λοιπόν ξεκίνησα με μια μαρσρούτκα και μετά από περίπου 2 ώρες με τη στάση στα σύνορα, έφτασα Τιρασπόλ. Στα σύνορα μεταξύ Μολδαβίας και Υπερδνειστερίας γίνεται έλεγχος των ταξιδιωτών εγγράφων, αλλά δεν σφραγίζουν τα διαβατήρια. Εκδίδουν μόνο ένα μικρό χαρτάκι σαν απόδειξη, με τα στοιχεία του επισκέπτη και τις ημέρες διαμονής, το οποίο πρέπει να κρατήσεις μέχρι την έξοδο από τη χώρα (αν και δε μου το ζήτησαν πουθενά αλλού).
Μετά τα σύνορα, η πρώτη πόλη που συναντάς είναι το Μπεντέρ. Το λεωφορείο συνεχίζει, διασχίζει τον ποταμό Δνείστερο και κάνει τέρμα στο κέντρο του Τιρασπόλ.
- Εισιτήριο Κισινάου – Τιρασπόλ: 2,97€ (57 μολδ.λέϊ)
Τ Ι Ρ Α Σ Π Ο Λ
Η πρωτεύουσα της Υπερδνειστερίας, τοποθετημένη πολύ κοντά στα Ουκρανικά σύνορα, δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη πόλη και πολλοί περιορίζουν την επίσκεψή τους σε μια αυθημερόν εκδρομή από το Κισινάου, καθώς τα αξιοθέατα βρίσκονται κυρίως γύρω από το κέντρο. Εγώ επέλεξα να μείνω ένα βράδυ, για να μπορέσω τριγυρίσω χωρίς πίεση χρόνου καθώς νύχτωνε νωρίς, και να επισκεφτώ και το Μπεντέρ την επόμενη ημέρα, πριν επιστρέψω στο Κισινάου.
Τι να δεις στο Τιρασπόλ:
- Το κτήριο της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης – Κοινοβούλιο με το άγαλμα του Λένιν
- Το πάρκο Μνήμης με πολεμικά μνημεία, αγάλματα και τανκς
- Το πάρκο De Wollant με το άγαλμα της Μεγάλης Αικατερίνης και διάφορα άλλα μνημεία
- Το πάρκο Suvorov με το ομώνυμο άγαλμα
- Το πάρκο Kirov με την υπέροχη εκκλησία του Χριστού
- Τη Ρωσική εκκλησία των Χριστουγέννων
- Το Δημαρχείο
- Την τοπική αγορά Green Market
- To οινοποιείο KVINT για τοπικά κρασιά και κονιάκ
- Τον ποταμό Δνείστερο, για βόλτα ή κρουαζιέρα
* Για φαγητό προτείνω οπωσδήποτε την παραδοσιακή ταβέρνα “Back in the USSR”, όπου ο χώρος θυμίζει κάτι σε μουσείο γεμάτο με εκθέματα από τη Σοβιετική εποχή. Μία μερίδα κοτόπουλο Κιέβου με πουρέ πατάτας και ένα ποτήρι ντόπιο κρασί μου κόστισαν 8€ (140 ρούβλια)
** Έμεινα στον ξενώνα Old Tiraspol, στο κέντρο της πόλης, σε δίκλινο δωμάτιο με 10€ τη βραδιά (τιμή για 1 άτομο)
Μ Π Ε Ν Τ Ε Ρ
Η πρώτη πόλη μετά τα σύνορα της Μολδαβίας με Υπερδνειστερία, το Μπεντέρ, είναι γνωστό κυρίως για το μεσαιωνικό του κάστρο.
Το επισκέφτηκα τη δεύτερη μέρα, στην επιστροφή μου προς Κισινάοου, αφού βόλευε η μετακίνηση με το μινιβάν που πήρα από τον σταθμό των λεωφορείων του Τιρασπόλ. Γι’ αυτή τη διαδρομή δεν πλήρωσα εισιτήριο και ο οδηγός με άφησε ακριβώς έξω από το κάστρο.
Τι να δεις στο Μπεντέρ:
- Το άψογα διατηρημένο μεσαιωνικό κάστρο Tighina, και το μουσείο των βασανιστηρίων. Τιμή εισόδου: 3,64€ (50 ρούβλια)
- Τα μνημεία που βρίσκονται στη διαδρομή προς την πόλη, Alexandr Lebed, Tank monument, κ.λ.π
- Την κεντρική τοπική αγορά
Για την επιστροφή μου στο Κισινάου έκλεισα θέση ξανά σε μαρσρούτκα, που αναχωρούσε από τον σταθμό των λεωφορείων. Ο σταθμός βρίσκεται λίγο πιο έξω από το κέντρο, κοντά στο αστυνομικό περίπτερο, στην είσοδο της πόλης. Το εισιτήριο κοστίζει 3,20€ (61,70 μολδαβικά λέι)
Η Υπερδνειστερεία ήταν πραγματικά μια πολύ ευχάριστη έκπληξη!!!
Το ταξίδι αυτό στην εποχή της πρώην Σοβιετικής Ένωσης μου χάρισε εικόνες και εμπειρίες που ήταν σχεδόν πρωτόγνωρες για μένα. Εάν κι εσύ δεν την είχες επισκεφτεί τότε, έχεις μια μοναδική ευκαιρία να τη ζήσεις έστω και τώρα!
Μαζί και με την υπόλοιπη διαμονή μου στο Κισινάου και την εκδρομή στην Γκαγκαουζία, μία ακόμα πολύ ιδιαίτερη περιοχή της Μολδαβίας, εξελίχθηκε σε ένα ανέλπιστα ενδιαφέρον ταξίδι που θα πρότεινα ανεπιφύλακτα σε όλους!
